تأثیر خودروهای فرسوده در آلودگی هوا و افزایش ترافیک کلانشهرها موضوعی است که بر کسی پوشیده نیست.
اما در مسیر اسقاط خودروهای فرسوده یک خلأ مهم وجود دارد که عامل اصلی عدم رونق اسقاط در کشور است. برای اینکه مشخص شود این حلقه مفقوده در کجا قرار دارد خوب است ابتدا نگاهی به چرخه اسقاط خودروی فرسوده در کشور بیندازیم.
وقتی مرکز اسقاطی، یک خودرو فرسوده را از دارنده آن میخرد، پس از اسقاط باید بتواند گواهی اسقاط آن خودرو را بفروشد و اگر این اتفاق نیفتد، مرکز اسقاط نمیتواند بکار خود ادامه دهد. در حال حاضر تنها خریداران گواهی اسقاط از مراکز اسقاط واردکنندگان خودرو هستند. طبق قانون، واردکنندگان خودرو موظف هستند که برای هر خودروی وارداتی براساس میزان مصرف سوخت آن، بین 2 تا 8 گواهی اسقاط از مراکز اسقاط تهیه کنند.
تصویب این قانون باعث شد خون تازهای به رگ صنعت اسقاط کشور وارد شود و آمار اسقاط خودروی فرسوده کشور را تا 311 هزار در سال 93 افزایش دهد؛ اما وابسته کردن اسقاط خودروهای فرسوده به واردات خودرو تبعات نامناسبی دارد، بطور مثال شاهد آن بودیم که در مدت شش ماهی که سایت ثبتسفارش واردات خودرو بسته بود و درنتیجه آن میزان واردات خودرو کاهش پیداکرده بود، دیدیم که میزان اسقاط خودروهای فرسوده نیز با کاهش شدیدی مواجه شد. هماکنون نیز مراکز اسقاط به دلیل نداشتن تقاضای گواهی اسقاط با 10 درصد ظرفیت خود در حال کار کردن هستند.
از طرفی با فرض ثبات تقاضا از طریق واردات نیز این مقدار هنوز با نیاز کشور فاصله دارد، بهویژه آنکه در سالهای آتی موج نیاز به گواهی اسقاط بصورت قابلتوجهی افزایش خواهد یافت. این مسئله زمانی اهمیت دوچندان مییابد که تیراژ خودروهای تولیدی طی سالهای 1375 تا 1385 که براساس قانون طی سالهای آینده به فرسودگی میرسند، بررسی شوند.
بر این اساس تعداد خودروهای فرسوده تا ده سال آینده افزایش مییابد بگونهای که از 126 هزار دستگاه در سال 75 به 1 میلیون و 100 هزار دستگاه در سال 85 میرسد و تمامی این خودروها طی ده سال آینده بعنوان خودرو فرسوده وارد چرخه آلایندگی کشور میشوند.
یکی از این طرحهایی که میتواند تقاضای گواهی اسقاط در کشور را تا حد خوبی افزایش دهد، طرحی است که دربند الحاقی 4 از تبصره 7 لایحه بودجه 97 مطرحشده است. مطابق این طرح واردکنندگان قطعات خودرو موظف میشوند به ازای واردات هر 20 هزار دلار قطعات خودروی وارداتی، یک گواهی اسقاط از مراکز اسقاط تهیه نمایند. در صورت اجرایی شدن این طرح میتوان به بهبود وضعیت وسایل نقلیه فرسوده امید داشت.
به گزارش فارس، اگر این طرح یا طرح مشابهی که باعث رونق تقاضای گواهی اسقاط میشود در بودجه 97 به تصویب نرسد میتوان گفت بار اسقاط خودروهای فرسوده در سال آینده روی زمین میماند و نمیتوان امیدی به بهبود روند اسقاط خودروهای فرسوده داشت و در این صورت گویا این مردم هستند که همچنان باید به آلودگی هوا عادت نمایند.