سهم خودروهای وارداتی از سبد خودرویی کشور حدود 7 درصد بوده است. این 7 درصد گاهی معادل 70هزار دستگاه است و گاهی هم 50هزار دستگاه خودرو را شامل میشود که به تغییرات پیاپی مقررات واردات خودرو و توقفات کوتاه و بلند ثبت‌سفارش برمیگردد. در چهارماهه نخست امسال اما واردات خودرو حدود 7هزار دستگاه بوده است و با توجه به اعلام ممنوعیت واردات، بعید است این رقم تا پایان سال از 10هزار دستگاه بیش‌تر شود، مگر این که آن20 هزار دستگاه خودرو دپوشده در انبارهای گمرک ترخیص شوند. ممنوعیت واردات خودروهای خارجی به شکل مستقیم نفعی برای خودروسازان داخلی ندارد، زیرا سگمنت بازار محصولات داخلی با محصولات وارداتی متفاوت است. از سوی دیگر، ارزش مالی خودروهای وارداتی به نرخ برابری ریال با دلار گره خورده است و هر زمان که بازار ارز دستخوش نوسان و تلاطم میشود، قیمت خودروهای وارداتی نیز از این نوسانات مصون نمیماند. البته قیمت خودروهای داخلی نیز مصونیت پایداری از افزایش نرخ ارز ندارد بلکه بواسطه وابستگی 60درصدی زنجیره تولید به واردات قطعه و مواد اولیه، قیمت تمامشده خودروهای داخلی نیز با افزایش نرخ ارز بالا میرود. برخی از کارشناسان بر این عقیدهاند که بسته شدن سامانه ثبت سفارش خودرو ارتباط مستقیمی با وضع فروش خودروسازان داخلی دارد. زیرا در سال گذشته که سامانه «ثبتارش» برای 6 ماه بسته شده بود، هنوز خبری از تحریمها نبود و دولت نیز بر تلاطم بازار ارز فائق آمده بود.
دولت برای واردکنندگان خودرو مانند ناپدری است!
مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو معتقد است بازار خودروهای داخلی و وارداتی جدا از هم هستند و نباید خودرو با کیفیت را قربانی بازار غیررقابتی و حمایتی کرد. وی با بیان اینکه دولت در خصوص بخش واردات نقش یک ناپدری را ایفا کرده است، به خبرنگاران گفت: «دولت هیچگاه به چشم یک صنعت به بخش واردات خودرو نگاه نکرده است، در حالیکه این بخش نیز علاوه بر ایجاد درآمد چند هزار میلیارد تومانی برای دولت، ارزش افزوده و اشتغالزایی خوبی ایجاد میکند.» وی افزود: «ایجاد یک فضای رقابتی در بازار مصرف خودرو، هزینه‌های سربار دولت را به شکل قابل توجهی کاهش خواهد داد.» دادفر با بیان این موضوع که در شرایط امروز کشور تغییر دیدگاه‌های ناسیونالیستی لازمه پیشرفت در صنعت است، ادامه داد: «تا زمانیکه تصمیمگیران در دولت به فضای رقابتی و غیرحمایتی تن ندهند، هیچ صنعتی در کشور رشد نخواهد کرد.»
واردکنندگان زیر تصمیمات خلقالساعه کمر خم کردند
به عقیده دادفر، منع واردات در سال جاری تنها برای کنترل منابع ارزی کشور نبوده است. وی با بیان اینکه سرمایه واردکنندگان زیر آفتاب سوزان بندرگاه‌ها در گمرکات جنوبی کشور در حال از بین رفتن است، اظهار داشت: «دولت برای منع واردات باید با اعلام قبلی عمل میکرد یا دستکم نباید روند واردات خودروهای ثبت سفارش شده و دارای کد هشت رقمی را متوقف میکرد تا واردکنندگان زیر تصمیمات خلقالساعه کمر خم نکنند.» وی منع واردات خودروهای لوکس را در رونق تولید خودروهای داخلی کاملا بیتاثیر دانست و افزود: «شخصی که برای خانواده خود تنها می تواند یک پراید تهیه کند هیچگاه بازار سانتافه و بامو برایش مهم نیست. حال اگر واردات این دو برند خارجی ممنوع شود، چه نفع یا ضرری برای پرایدسوار دارد؟ بنابراین این دو بازار ربطی به هم ندارند.»
سهم اندک خودروسازان داخلی از بازار خودروهای لوکس
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو ممنوعیت واردات خودرو را مقطعی دانست و گفت: «امیدواریم دولت پس از مدیریت بازار ارز و رفع مشکلات آن، این ممنوعیت را بردارد و شرایط واردات خودرو را به وضعیت قبل بازگرداند.» وی در مورد خودروهای بلاتکلیف در گمرکات کشور گفت: «این خودروها که تمام مراحل قانونی واردات خودرو را پشت سر گذاشتهاند، درحالحاضر به باری سنگین بر دوش واردکنندگان خودرو تبدیل شدهاند و دولت با ممنوعیت واردات این خودروها، سرمایهای بزرگ را از کشور فراری می‌دهد. برای جذب این سرمایه‌ها و اعتمادسازی در شرکت‌های خودروسازی خارجی، هزینههایی پرداخت شده که امروز قابل محاسبه نیست.» دادفر در خصوص رونق بازار داخلی در این روزها افزود: «روی آوردن برخی خریداران به مدل‌های بالای 100 میلیون تومان داخلی، بدلیل نبود خودروهای آپشنال و باکیفیت در بازار بسته کشور است. این امر برای قشری که دنبال خودروهای باکیفیتتر هستند مهم است اما از این منظر سهم داخلی‌ها رشد چندانی نداشته است. البته امیدواریم خودروسازان داخلی از این فرصت استفاده کنند و صدای مشتریان خود را نیز بشنوند. »
